Skar?yski Wortal Turystyczny
  Zarejestruj się   | Strona Główna |     | Albumy |     | Forum |     | Artykuły |     | Poczta |              

           

   Turystyka
Strona G?ówna

HistoriaShow/Hide content
tree-T.gif Skar?yskoShow/Hide content
tree-T.gif Osada Kamienna do pocz?tku XXw
tree-T.gif Osada Kamienna 1914 - 1918
tree-T.gif Historia w datach
tree-T.gif Pomnik powsta?ców
tree-T.gif Przewa? staszicowski
tree-L.gif Trakt
tree-T.gif Bli?ynShow/Hide content
tree-T.gif Rozwój
tree-T.gif Górnictwo
tree-T.gif Jagie??o w Blizynie
tree-T.gif Gazeta z 1923r
tree-L.gif Monety
tree-T.gif MostkiShow/Hide content
tree-L.gif Historia
tree-T.gif ParszówShow/Hide content
tree-L.gif Zarys Historii
tree-T.gif SuchedniówShow/Hide content
tree-T.gif Zarys Historii 1
tree-L.gif Zarys Historii 2
tree-T.gif ??cznaShow/Hide content
tree-L.gif Zarys Historii
tree-L.gif InneShow/Hide content
tree-T.gif ?ZP AK PONURY
tree-T.gif Najstarsze domostwo
tree-L.gif Pseudonim OSET
Szlaki turystyczneShow/Hide content
tree-T.gif Objasnienia
tree-T.gif Szlaki pieszeShow/Hide content
tree-T.gif Wykaz szlaków pieszych
tree-T.gif Szlak czerwony
tree-T.gif Szlak ?ó?ty
tree-T.gif ?ladami górników
tree-T.gif Szlak zielony
tree-T.gif Szlak ?ó?ty 2
tree-L.gif Szlak czarny
tree-T.gif Szlaki roweroweShow/Hide content
tree-T.gif Berlin - Lwów
tree-T.gif Szlak niebieski
tree-L.gif Szlak czarny
tree-T.gif Szlaki konneShow/Hide content
tree-L.gif 80km konno
tree-L.gif WycieczkiShow/Hide content
tree-T.gif Le?nymi ?cie?kami
tree-T.gif W Lany Poniedzia?ek
tree-T.gif Kierz, Szyd?owiec ...
tree-T.gif Cel wycieczki…I??a
tree-T.gif Turystyka sp?ywowa
tree-T.gif Jastrz?b-Or?ów
tree-L.gif Wycieczka na ?ysic?
PTTK Skar?yskoShow/Hide content
tree-T.gif Regulamin odznak
tree-T.gif PTTKShow/Hide content
tree-T.gif Terminarz
tree-T.gif KronikaShow/Hide content
tree-T.gif XXXI Rajd BAB
tree-T.gif XIV Maraton Konecki
tree-T.gif VI Rajd Wiosenny
tree-L.gif X Rajd Miko?ajkowy
tree-L.gif 25 lat PTTK
MuzeaShow/Hide content
tree-T.gif Lista zabytków
tree-T.gif Muzeum im. Or?a Bia?ego
tree-T.gif Sanktuarium
tree-T.gif M. Zag??bia Staropolskiego
tree-T.gif Izba Pami?ci
tree-L.gif Muzeum Wsi Kieleckiej
GeologiaShow/Hide content
tree-T.gif Mapa geologiczna
tree-T.gif Jaskinie
tree-T.gif Sztolnie
tree-T.gif Kamienio?omyShow/Hide content
tree-T.gif Lista kamien.
tree-L.gif Kopulak
tree-L.gif G?azy narzutoweShow/Hide content
tree-T.gif G?az w Kierzu
tree-L.gif Skandynawski przybysz
ZabytkiShow/Hide content
tree-T.gif Mapa zabytków
tree-T.gif Zabytki technikiShow/Hide content
tree-T.gif Co i gdzie
tree-T.gif Starachowice
tree-T.gif Bobrza
tree-L.gif Nietulisko Fabryczne
tree-T.gif KapliczkiShow/Hide content
tree-L.gif Bukowa Góra
tree-T.gif Triangul
tree-T.gif Zalew Bzi?ski
tree-T.gif Rejon umocniony
tree-T.gif Dru?niczówka
tree-T.gif SynagogiShow/Hide content
tree-T.gif Samsonów
tree-L.gif Skar?ysko
tree-T.gif Cmentarze ?ydowskieShow/Hide content
tree-T.gif Skar?ysko
tree-L.gif Bodzentyn
tree-T.gif PomnikiShow/Hide content
tree-L.gif Klonów
tree-T.gif ZamkiShow/Hide content
tree-T.gif Dwór obronny w Modliszewicach
tree-T.gif Bodzentyn
tree-T.gif I??a
tree-T.gif Kurozw?ki
tree-T.gif Szyd?owiec
tree-T.gif Podzamcze Piekoszowskie
tree-L.gif Janowiec
tree-T.gif W?chockShow/Hide content
tree-T.gif Cystersi. Krowy, rudy i organy
tree-T.gif Pa?ac Schoenbergów
tree-L.gif Trzy rzuty beretem od Starachowic
tree-T.gif Ko?cio?yShow/Hide content
tree-T.gif Ko?cio?y
tree-T.gif ?wi?ta Katarzyna
tree-T.gif Ko?ció? farny ?w. Zygmunta
tree-L.gif Ko?ció? Wniebowzi?cia NMP
tree-L.gif Staro?ytne skarby Ponidzia
Baza noclegowaShow/Hide content
tree-T.gif Hotele
tree-T.gif AgroturystykaShow/Hide content
tree-T.gif Mostki
tree-T.gif Bli?yn
tree-T.gif Suchedniów
tree-T.gif Ko?oma?
tree-L.gif Parszów
tree-L.gif Zajazdy
Skar?yskie Tow.CyklistówShow/Hide content
tree-T.gif O nas - Cyklistach
tree-T.gif Kolejarze w Sielpi
tree-T.gif VII Skar?yski Rajd Rowerowy
tree-T.gif XIII Konecki Maraton
tree-T.gif IV Rajd Rowerowy
tree-L.gif XIV Konecki Maraton Rowerowy
Gdzie na weekendShow/Hide content
tree-T.gif Chlewiska
tree-T.gif Topornia
tree-T.gif Góra Che?m
tree-T.gif Kapkazy
tree-L.gif Radkowice

Zawrto?? Wortalu

Top
Polskie Towarzystwo HistoryczneShow/Hide content
· Rocznik 2010

   Dzia? przyrodniczy
Flora i Fauna
RoslinyShow/Hide content
tree-T.gif Czermie? b?otna
tree-T.gif Przylaszczka
tree-T.gif Okratek australijski
tree-T.gif Skar?yskie orchidee
tree-T.gif Wiosenne grzyby
tree-T.gif Orlik pospolity
tree-T.gif Borowik ceglastopory
tree-T.gif D?brówka roz?ogowa
tree-T.gif Ro?linne drapie?niki
tree-T.gif Brzoza czarna
tree-L.gif Czarcik?s ??kowy
Zwierz?taShow/Hide content
tree-T.gif PtakiShow/Hide content
tree-T.gif Awifauna Skar?yskaShow/Hide content
tree-T.gif Awifauna
tree-T.gif Uzupe?nienie I
tree-L.gif Uzupe?nienie II
tree-T.gif B?czek
tree-T.gif B?k
tree-T.gif Biegus zmienny
tree-T.gif Brodziec krwawodzioby
tree-T.gif G?? zbo?owa
tree-T.gif Grubodziób
tree-T.gif Jarz?bek
tree-T.gif Jemio?uszka
tree-T.gif Kaczka czernica
tree-T.gif Kokoszka
tree-T.gif Dzi?cio? du?y
tree-T.gif Dzierzba g?siorek
tree-T.gif Kopciuszek
tree-T.gif Jaskó?ka dymówka
tree-T.gif Ba?ant ?ownyShow/Hide content
tree-T.gif Opis gatunku
tree-L.gif Obserwacje
tree-L.gif Kruk - Corvus corax L.
tree-T.gif OwadyShow/Hide content
tree-T.gif Pok?onnik kamilla
tree-T.gif Ziele?czyk ostr??ynowiec
tree-T.gif Modraszek argiades
tree-T.gif Górówka meduza
tree-T.gif Strz?potek soplaczek
tree-T.gif Przeplatka aurinia
tree-T.gif Dostojka akwilionaris
tree-T.gif Pasyn lucylla
tree-T.gif Tygrzyk paskowany
tree-T.gif Klecanka polna
tree-T.gif Poskrzypka liliowa
tree-T.gif Trzyszcz piaskowy
tree-T.gif Trzyszcz polny
tree-T.gif Bujanka
tree-T.gif Mieniak stru?nik
tree-T.gif Bielinek rzepnik
tree-T.gif Modraszek teleius
tree-T.gif Wa?ka p?askobrzucha
tree-T.gif Moszenica wierzbówka
tree-T.gif Przeziernik osowiec
tree-T.gif ?anocha pobrz?cz
tree-T.gif Biegacz skórzasty
tree-T.gif Czerwo?czyk fioletek
tree-T.gif ?wierszcz polny
tree-L.gif Mieniak stru?nik
tree-T.gif SsakiShow/Hide content
tree-T.gif BobryShow/Hide content
tree-T.gif Skar?ysko
tree-T.gif Ole?nica
tree-L.gif Lubianka
tree-T.gif Wydry
tree-L.gif Wilki
tree-L.gif GadyShow/Hide content
tree-T.gif Padalec zwyczajny
tree-L.gif ?mija zygzakowata

Ochrona Przyrody
Parki KrajobrazoweShow/Hide content
tree-T.gif Suchedniowski
tree-L.gif Sieradowicki
RezerwatyShow/Hide content
tree-T.gif Barcza
tree-T.gif Rezerwat Cisa A
tree-T.gif Rezerwat Cisa B
tree-T.gif Ciechostowice
tree-T.gif Dalejów
tree-T.gif W dolinie Krasnej
tree-T.gif ?winia Góra
tree-T.gif ?winia Góra (EN)
tree-T.gif Rydno
tree-T.gif Kamie? Michnowski
tree-T.gif Wykus
tree-T.gif Ska?y w Krynkach
tree-L.gif Góra Grodowa
Pomnik przyrodyShow/Hide content
tree-T.gif Ska?ka Rejowska
tree-T.gif Bukowa Góra
tree-L.gif "Cyga?ska Kapa" i "Bia?y Kamie?"
Ciekawe miejscaShow/Hide content
tree-T.gif Diabelska Karczma
tree-T.gif Puszcza ?wi?tokrzyska
tree-T.gif Wschód na ?wi?tym Krzyzu
tree-T.gif Uroczysko "Pi?ty"
tree-T.gif Platforma na go?oborzu
tree-T.gif Bór mieszany
tree-T.gif Wiosenne motyle
tree-T.gif Bezimienny strumyk
tree-T.gif Bartek umiera
tree-T.gif Góra Che?m
tree-T.gif Radkowice
tree-L.gif Kapkazy

Woda
RzekiShow/Hide content
tree-T.gif Rzeka ?arnówka
tree-T.gif Dzieje rzeki Kamiennej
tree-L.gif Strumie? Kaczka
Gdzie na rybyShow/Hide content
tree-T.gif Ryby w okolicy
tree-T.gif Cha?cza
tree-T.gif Brody I??eckie
tree-T.gif Ja?le
tree-T.gif Mostki
tree-T.gif Piachy
tree-T.gif Rejów
tree-T.gif Suchedniów
tree-L.gif Zbo?enna
Opowie?ci z dnaShow/Hide content
tree-T.gif W?dkarska choroba
tree-L.gif Sobota na Brodach

   Inne informacje
Gminy Powiatu
Skarzysko-Kamienna
Skar?ysko Ko?cielne
SuchedniówShow/Hide content
tree-T.gif Skrótowo
tree-T.gif Po?o?enie
tree-T.gif ?rodowisko
tree-T.gif Zabytki
tree-T.gif Osadnictwo
tree-T.gif Zarys historii
tree-T.gif Historia w XXw
tree-L.gif Us?ugi
??cznaShow/Hide content
tree-T.gif Skrótowo
tree-T.gif Po?o?enie
tree-T.gif ?rodowisko
tree-T.gif Zabytki
tree-T.gif Osadnictwo
tree-T.gif Zarys historii
tree-L.gif Us?ugi
Blizyn

Ciekawostki
Z naszych wyprawShow/Hide content
tree-T.gif Wschód na ?wi?tym Krzy?u
tree-T.gif Z lotu ptaka
tree-T.gif Rajd SH Kotwica
tree-T.gif Prastary las
tree-T.gif Road Runners
tree-T.gif Wielka tajemnica Emeryka
tree-T.gif W?skotorówk? do Lipia
tree-T.gif Wykus 2006
tree-T.gif Motocross Bli?yn
tree-T.gif Nepomuki regionu
tree-T.gif Muzeum im. Or?a Bia?ego
tree-T.gif Redakcja przy pracy...
tree-T.gif Tablice BHP w Starachowicach
tree-T.gif KTD-458 ORP "Odwa?ny"
tree-T.gif XII Jarmark I??ecki
tree-T.gif Bieg prze?ajowy w Bli?ynie
tree-T.gif ?wi?to Herbaty i Kawy
tree-T.gif Zalejowa
tree-T.gif Ja lubie je??
tree-T.gif Jak to licznik ...
tree-T.gif 11.11.2006
tree-T.gif Wycieczka na ?ysic?
tree-T.gif Dzionie rakowskie
tree-T.gif Mostki inaczej
tree-L.gif Plener Malarski
KoncertyShow/Hide content
tree-T.gif Orkiestry D?te
tree-L.gif Koncerty Bli?y?skieShow/Hide content
tree-L.gif Ratujemy ko?ció?ek ?w. Zofii

Wywiady, artyku?yShow/Hide content
tree-T.gif Wykreowa? mark?
tree-T.gif Ja o tym nie marzy?em
tree-T.gif Wyspy nie oddamy
tree-T.gif Wspom. P. ?wierczy?skiego
tree-T.gif Klaster turystyczny
tree-L.gif Wyk?ad dr Piotra Kardysia


   Ankiety/Sondy
Czy wiesz co to Rydno?

Wiem od dawna
Dowiedzia?em si? na Pikniku
Nie mam poj?cia



Wyniki
Ankiety

Głosów 2390

   Dodatki
Wpisz się do Księgi

Filmoteka

Nasza Ekipa

Forum dyskusyjne

Kalendarz

Napisz Newsa

Kontakt

Co w Wortalu

Prenumerata biuletynu

Archiwum Newsów

Szukaj w Wortalu

Poleć Nasz Wortal


   Galerie Wortalu

DSCF4314_huta04_tab.JPG
  
Ziele?czyk na modrzewnicy zwyczajnej_km.jpg
  
DSCF7072.JPG
  
janowiec2007_0819(009)_krtyna_zach.jpg
  
krzewbisko5.jpg
  
5~2.jpg
  
Img_6279.jpg
  
IMG_4831res1.jpg
  
29.jpg
  
DSCF5432_klasztor_wach.png
  
ciechostowice_pien_2007_11_02_0724_km.jpg
  
piknik rydno 2008_2_2008_05_10_2559_kapusta+groch_km.jpg
  
3.JPG
  
DSCF6461_szlak_zolty-8_buczyna_prost.JPG
  
Bchoinka.jpg
  
zer8.jpg
  
bl 148-800.jpg
  
DSCF2227_fioletek_km_++.jpg
  
DSCF9618_przebisniegi.jpg
  
Img_6269.jpg
  
andrzejpoluje.jpg
  
IMG_4840res1.jpg
  
9.JPG
  
IMG_4203M.JPG
  
ula8.JPG
  



Rezerwat Archeologiczny Rydno




Strona: 1/5

Rezerwat "Rydno" le?y w miejscowo?ci ?y?wy b?d?cej pó?nocno-wschodni? dzielnic? miasta Skar?yska-Kamiennej.


Rezerwat archeologiczny "Rydno" utworzony by? w tym miejscu decyzj? z dnia 24 wrze?nia 1957r. poz 514 dz. A/kl.Iva-2/1/514/68. Jednak utworzony obszar zosta? naruszony przez lokalizacj? pól lagunowych oczyszczalni ?cieków dla miasta Skar?yska-Kam. Rezerwat archeologiczny w wersji wpisu do rejestru zabytków z dnia 3 listopada 1986r obejmuje zespó? paleolitycznych osad przemys?owych wraz z kopalni? hematytu. Na obszarze tym obowi?zuje zakaz naruszania pod?o?a ziemnego oraz wznoszenia jakichkolwiek obiektów bez uzgodnienia z Wojewódzkim O?rodkiem Archeologiczno-Konserwatorskim w Kielcach.





Historia osadnictwa nad Kamienn?


Badania na terenie obecnego rezerwatu prowadzone by?y ju? od 1912r, a nast?pnie w latach 1921 i 1923-1925. W 1937r. odkrywca kopalni hematytu S.Krukowski rozpoczyna badania archeologiczne, które kontynuuje w latach czterdziestych i pi??dziesi?tych. W rezultacie odkryto znaleziska dotycz?cej kultury mustierskiej, która rozwija?a si? u schy?ku ostatniej epoki mi?dzylodowcowej i wczesnej fazy zlodowacenia ba?tyckiego. Znalezione przedmioty wykonane z surowego krzemienia (zgrzeb?a, rylce, narz?dzia z?bate) dotycz? cz?owieka neandertalskiego. Po tych wczesnych ?ladach pobytu ludzi nast?pi?a d?uga przerwa wywo?ana bardzo silnym och?odzeniem klimatu. Ca?y obszar pokry?a arktyczna zmarzlina oraz tundra. Pod koniec tego okresu na tym terenie pojawiaj? si? zwierz?ta typowe dla obszarów polarnych: renifery, jenoty oraz pojawiaj? si? pierwsi ludzie. Znaleziono ?lady pojedynczych sza?asów o lekkiej konstrukcji ?erdziowej, poniewa? ówczesna ludno?? trudni?a si? ?owiectwem i porusza?a wraz ze stadami. Nazywano j? ludno?ci? kultury hamburskiej od miejsca pierwszego odkrycia. Na terenie rezerwatu ?lady tej kultury odkryto w okolicy Nowego M?yna. W tych okolicach znaleziono równie? ?lady kultury magdale?skiej, które wskazuj? na kierunek przemieszczania si? ludno?ci poluj?cej na renifery. Pod wp?ywem kolejnego ocieplenia klimatu granica lasów przesun??a si? w kierunku pó?nocnym, a wraz z ni? obozowiska ludzi. Na terenie rezerwatu przebadano kilkana?cie obiektów zwi?zanych z kultur? le?nych ?owców - s? to ?lady obozowisk i kopalni odkrywkowych, gdzie wydobywano hematyt. Podobnie jak poprzednicy, ?owcy ci stosuj? ?uki i strza?y zako?czone grocikami w kszta?cie listka brzozy. Pozosta?o?ci szybów kopalni hematytu na terenie rezerwatu nale?? do najwa?niejszych stanowisk archeologicznych na ziemiach polskich. W trakcie prac wykopaliskowych znaleziono tak?e skupiska narz?dzi z krzemienia barwy czarno- czekoladowej. Narz?dzia krzemienne stanowi?y wówczas podstaw? wymiany towarowej . Wyroby te s? cz?sto jedynym ?ród?em do poznania zwyczajów i ?ycia ludzi zamieszkuj?cych te tereny przed tysi?cleciami.





Koniec epoki lodowcowej nie zamyka dziejów osadnictwa nad Kamienn?. W drugiej po?owie 8 tysi?clecia p. n. e. pojawiaj? si? nowi osadnicy pochodz?cy z Europy. Jest to tzw. kultura komornicka trudni?ca si? polowaniem na zwierzyn? le?n?, rybo?ówstwem i zbieraniem p?odów le?nych. Na terenie rezerwatu znane s? stanowiska pojedynczych obozowisk z tego okresu oraz narz?dzia z krzemienia ró?ni?ce si? od poprzednich niewielkimi rozmiarami.
?lady kultury janis?awickiej - krzemienne rdzenie, s?owacki obsydian - ?wiadcz? o kontaktach mi?dzy autochtonicznymi ?owcami, a przyby?ymi s?owackimi rolnikami wydobywaj?cymi obsydian (szk?o wulkaniczne).



W rezerwacie "Rydno" odnaleziono równie? ?lady wizyt plemion tzw. kultury amfor kulistych (ok. 3 ty?.-2ty?.p.n.e.) wywodz?cych si? z plemion rolniczych.

Pocz?tki epoki br?zu (okres 1800-1300 p.n.e.) wskazuj? narz?dzia odnalezione w obr?bie rezerwatu: zgrzeb?o z krzemienia pasiastego (tzw. kultura mierzanowicka) oraz pojedyncze skorupy i wyroby krzemienne kultury trzcinickiej.

Fakt odnalezienia na omawianym obszarze ?ladów dawnego osadnictwa jest ewenementem w skali ?wiatowej i zas?uguje na to by rezerwat "Rydno" by? szczególnie chroniony przed ingerencj? nie zwi?zan? z pracami archeologicznymi.



Narz?dzie krzemienne z krzemienia czekoladowego


Zagro?enia rezerwatu "RYDNO"


Rezerwat wchodzi w sk?ad Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Kamiennej utworzonego w dn. 29 wrze?nia 1995r.Rozporz?dzeniem nr. 12/95 Wojewody Kieleckiego. Obszar ten zosta? utworzony dla ratowania cennych warto?ci naturalnych- krajobrazu zró?nicowanego pod wzgl?dem rze?by terenu, formacji geologicznych oraz ro?linno?ci. Do najwa?niejszych zada? ekologicznych nale?y zabezpieczenie trwa?ej ochrony zbiorników wód podziemnych i wód powierzchniowych oraz zachowanie w dolinie Kamiennej korytarza ekologicznego ??cz?cego ¦wi?tokrzyski Park Narodowy z Parkami Krajobrazowymi. W bezpo?rednim s?siedztwie rezerwatu rozci?gaj?cego si? wzd?u? rzeki Kamiennej znajduj? si? pola lagunowe oczyszczalni ?cieków w Skar?ysku-Kamiennej. Lokalizacja lagun osadowych spowodowa?a w latach 80-tych zmian? granic tego rezerwatu i co si? z tym wi??e nie zosta?a zachowana odpowiednia odleg?o?? od kopalni hematytu z okresu paleolitu.

Bezpo?rednie s?siedztwo rezerwatu z wysypiskiem oraz polami lagunowymi oczyszczalni powoduje szereg zagro?e? dla tego obszaru:
- teren na którym umieszczono wysypisko nie spe?nia podstawowych wymaga? dla tego typu obiektów: brak odpowiedniej izolacji dna wysypiska (zagro?enie wód podziemnych), p?ytkie wyst?powanie wód gruntowych, co z uwagi na kontakt hydrauliczny z rzek? Kamienn? stanowi zagro?enie dla wód powierzchniowych.
- system lagun osadowych jest bardzo uci??liwy dla ?rodowiska- zwi?zane jest to z rozwojem ro?linno?ci w okresie letnim, rozsiewaniem nasion chwastów, plag? owadów, nieprzyjemnym zapachem.
- w okresie wiosenno-jasiennym kiedy nasila si? infiltracja wód z wysypiska oraz lagun nast?puje w rowach odwadniaj?cych wzrost st??enia substancji toksycznych (wysoka warto?? ChZT, przekroczona zawarto?? azotu amonowego, ?elaza, manganu, kadmu)i chorobotwórczych. Ma to wp?yw na ska?enie wód odprowadzanych do Kamiennej, ska?enie gleb, a w zwi?zku z tym zatrucie i gini?cie ro?lin w obszarze chronionym
- na obszarze chronionym powinny by? zachowane warunki klimatyczne danego rejonu- jednak st??enie amoniaku i siarkowodoru przekracza dopuszczalne normy
- w krajobrazie okolicy powstaje i powi?ksza si? nowe sztuczne wzniesienie- góra odpadów, która b?dzie ros?a wraz z post?pem czo?a pryzmy. Na obszarze chronionego krajobrazu takie zmiany powierzchni ziemi nie powinny mie? miejsca

Tak wi?c nale?a?oby si? zastanowi? co zrobi?, aby rezerwat archeologiczny skali ?wiatowej nie przykry?a góra ?mieci.

Literatura: Krukowski S. "Rydno" - Przegl?d Geologiczny nr. 4 1961 r.



KRWICA, czyli wizyta w prehistorycznym salonie kosmetycznym.





Tu kaj my tero siedzimy be?y downik strasne lasy, co ich
kniejami, a dzisioj puscom nazywajom. ?rodkiem p?yne?a wielgo woda od
zachodu na wschód, na po?udniu be?y strasne góry, a od pó?nocy lasy
przeokropny. Kiedy?, bedzie tymu z pi?tna?cie tysi?cy lat albo wincy,
przysz?y tutej ludziska, stra?nie sie im jawtu widzia?o, a najbardzi
nieduzo góra nad wodom, gdzie ros?o stra?nie du?o betków i lota?a
chmara ró?ny zwierzyny. Wtedy ta starsizna od tych ludziów se godo, ze
jak je woda minso, grzyby i ryby to im bieda nie chybi - i zosta?y.
Unom góre / od grzybów / nazwali Grzybowom Górom, a p?yn?cum wode od
kamini Rzykum Kaminnum.. I tak se siedzieli w samem ?rodecku boru i
nikt o nich nie wiedzio?. Strzelali se z ?ików do leleni, ?apali w
rzyce ryby i tak zlota?o lato, zima, dali i dali....

Beli ino bezto bidni ze zamias Boga mieli grubachnego demba w lesie, na
wielgi polanie i un be? ich bóstwo, imu sie k?aniali. Ale mieli tyz
swoje cary i gurs?a, takie niby obrzyndy. Jednym takim obrzyndem be?o
mazanie swoi skóry cyli gemby i brzucha. Niby to trosk? dla stroju, a
re?ta lo carów. A tero pewnikiem powicie, ze jo cyganie, bo niby skund
ze te nase przodki mieli ?minki cy inse mazid?a? ano przecie nie
kupowa?y ich baby w drogerjach ino robie?y sobie same i jesce innym
ludom sprzedawa?y.


A be?o to tak z tum robotom mazide? - kiesik jednego lata dzieciska
stra?nie sie umorusa?y, bo skika?y bez ogie? i strasy?y sie. Kobty niby
mamy tych dziecioków wygunia?y dziecka do rzyki zeby sie ochlapa?y i
ume?y, ale dzieciska be?y okropnie rozbryka?ce i tam nad wodom zaceny
ciska? do siebie takimi cerwonymi pacynkami co ich wyd?ubywa?y z brzegu
rzyki. Co taki ch?opok cisno? w drugiego pecynkom to na plecach albo
nizy zostawa?y cerwune kropki albo plamki, zrazu my?la?y ze sie
pokalicy?y, bo to niby cerwune jak krew ale ze ich to nie bola?o to
bawie?y sie ciskaniem tych pecynek az ich mamy na odwiecerz nie
zawo?a?y. Jak dzieciska przylecia?y to madcyska aze sie za kud?ato
g?owe z?apa?y, bo my?la?y ze sie pokalicy?y ale jak oberzia?y blizny to
sie im to zwidzia?o i pokoza?y tacie. Tata be? ch?op mundry i pomy?la?
se, ze to je cosik nowego i tyz mu sie spodoba?o. Pokozo? dzieciska
pomazane w cerwune kropki starsi?nie i od ty pory zaceni my?li? co by
tu i jak zmajstrowa? z tego takie mazid?o. Tak tyz sie zacyno prowdziwo
kosmetyka i matyjorz nad Rzykom Kaminnom.

Ta ino be?a i to sporo ró?nica od dzisioj, ze wtedy nie baby ino ch?opy
sie malowa?y. Te ?minke którom pó?ni ucone nazwali "krwicom" robieli
tak:

Ch?opy wyd?ubywa?y kijami i kawo?kami rogów lelenich cerwune bre?ki z
brzegów rzyki, dziecka nosie?y toto wele "cha?up" abo insych sa?asów,
baby suse?y pecynki na s?u?cu, a pó?ni t?uk?y na p?askim kaminiu drugim
kaminiem na takum m?ke. I juz tym pro?kiem mozna sie be?o umaza? na
cerwuno, ale to im sie nie widzia?o bo i dysc abo pot zmywo? prosek i
na nic. Pó?nik /nie od razu/ po?apa?y sie, ze jak do ty cerwuny m?ki
wrzuci? kawa?ek ?oju abo insego sad?a i dobrze ozmisa? to sie zrobi z
tego galante mazid?o / cyli ?minka abo krwica/. Tak tyz sie to mazanie
skóry ch?opom zwidzia?o ze maza?y tyz swoje ?uki i strza?y, których
uzywali do strzylanio ?wierzyny. Goda?y te my?liwe, ze tako strza?a co
je pomazano na cerwuno zawdy trafio ?wierza, a taki my?liwy co
pomalowany na cerwuno d?uzy ?yje bo nie imo go sie ani strza?a a i
?wierz go omijo i boi sie napastowa?. Naprzódy be?y to takie zbytki ale
pó?ni ludziska zaceny w to wierzy? ze to wsy?ko pomogo i tak pó?niejse
pokolenia wzieny to za "obrzend i prawo".

Innym somsiadom nasych my?liwych tyz sie to stra?nie widzia?o i tak
zacyna sie ta moda serzy? na inse ludy. A ze nase przodki z Grzybowy
Góry be?y ?ebskie ch?opy to wzieny sie chybko do roboty i robie?y tego
mazid?a tela ze dostawa?y od innych ludzi za uno mazid?o co im be?o
potrzeba. Mia?y tyz na to g?owe zeby nikumu nie gada? skund majom i jak
robium to mazid?o. I tak bez d?ugie wieki mia?y niby "monopl" na tyn
towar.

Tak tyz nad nasom Rzekom Kamiennom w casie paleolitu zacon sie przemys? kosmetyczny i górnicy.

A ze opowiedzio?em nie bajke ino scerom prowde to momy na to
"dokumenty" które w 1923 roku archeologi odnalaz?y ko?o W?chocka ( na
wydmach kole ¦w. Rocha). Znalaz?y tam archeologi blisko 300 ?tuk takich
ku?ców do strza? z krzemienia, które do dzisiaj sum w Muzeum PTTK w
Starachowicach. Wedle nazwy archeologi przezwali to miejsce kaj zyli
nasi przodkowie znad Rzeki Kamienny "Rezerwat Rydno"





Gaw?da pochodzi z opracowania "Dawniej ni? wczoraj Starachowic" autorstwa p. Henryka Ko?odziejskiego.

?ród?o http://osobliwosci.eduseek.interklasa.pl/~zkasia/

Stan bada? nad dziejami osadnictwana na obszarze rezerwatu archeologicznego Rydno - Piotr Kardy?



Trudno?ci ze znalezieniem w literaturze popularnonaukowej informacji o Rydnie sk?aniaj? ponownie do próby zasygnalizowania problematyki badawczej obszaru po?o?onego wzd?u? pó?nocnych brzegów Kamiennej, na odcinku od Skar?yska do W?chocka (S. Gilewska 1972, 300). W 1986 r. teren nazywany Rydno powi?kszono o pas wydm lub zwydmionych teras wzd?u? rzeki Kamiennej w obr?bie Marcinkowa i W?chocka po tzw. Gór? ?w.Rocha (Karta).
Rzecz ciekawa, ?e o ile mieszka?cy miasta i okolic w?a?ciwie nie wiedz? nic o niezwykle wa?nych znaleziskach pradziejowych z tego terenu, to nazwa Rydno bardzo cz?sto pojawia si? w literaturze naukowej, i to nie tylko w j?zyku polskim (R. Schild, H. Królik 1981; Z. Hensel 1981).
Rezerwat archeologiczny utworzono w celu uchronienia przed zniszczeniem nieruchomych i ruchomych pozosta?o?ci prehistorycznych zak?adów kopalnianych hematytu, funkcjonuj?cych tu w zamierzch?ej przesz?o?ci, jak równie? miejsc przetwórstwa tego cennego surowca i krzemienia czekoladowego, oraz nierozerwalnie zwi?zanych z dzia?alno?ci? produkcyjn? miejsc wymiany handlowej.
Nazw? Rydno, która przyj??a si? w archeologii wymy?li? prof. Stefan Krukowski (S. Krukowski 1961, 190-192), któremu zawdzi?czamy nag?o?nienie wyników bada? z omawianego terenu i ich cz??ciowe opublikowanie. Jednak przegl?d publikacji i ich autorów wypada zacz?? od N.Krisztafowicza, który jako pierwszy w II po?owie XIX w. dokona? odkrycia stanowisk paleolitycznych z terenu miedzy Wis?? a Pilic? (N. Krisztafowicz 1896). By? to pocz?tek dyskusji na temat wieku pokryw lessowych na tym obszarze.
Literatur? i wnioski do 1972 r. zestawi? J. K. Koz?owski (J. K. Koz?owski 1972, 39-61; problematyka geologiczno-morfologiczna R. Sowa 1992). Pewn? regularno?? w badaniach obserwujemy jednak dopiero w XX w. Naukowcy pracowali tu poczynaj?c 1912 r. (S. Krukowski 1920, 185-206; 1922, 34-57; 1923, 64-84; H. Modrzewska 1983, 179). Nast?pnie w 1921 (L. Sawicki 1922, 11-21; J. K. Koz?owski 1989), 1923-1925 (J. Samsonowicz 1923, 17-24; L. Sawicki 1924, 286-287; 1935, 22; 1958, 60; K. Ja?d?ewski 1931, 5; B. Ginter 1974, 5-7; R. Schild, H. Królik 1981, 54).




Następna strona (2/5) Następna strona


Theme Design© 2004(c) by: Lorkan Themes

Wszystkie znaki © nale?a do ich prawowitych w?ascicieli
PHP-Nuke Copyright © 2004 by Francisco Burzi. This is free software, and you may redistribute it under the GPL.
PHP-Nuke comes with absolutely no warranty, for details, see the license.
Powered by TURBO NUKE PL

Tworzenie strony: 0.10 sekund


TOP SWIETOKRZYSKIE !