Ja kocham je??…
czyli ?wi?tokrzyskie potrawy regionalne.
Siedz? ja moi drodzy przy komputerze przegl?daj?c zawarto?? naszego Wortalu i my?l?: Co by si? jeszcze w nim znale?? powinno? Wielkich nadziej na pomys? nie mam. Bo to jesie?, zimno i g?odno. Jak tu my?le? w takich warunkach? Najgorzej, ?e g?odno. Jak cz?owiek g?odny to nie my?li. Jak cz?owiek g?odny…? No jasne. Trzeba znale?? jakiego? ?wi?tokrzyskiego oscypka. Ale czy ?wi?tokrzyskie ma w ogóle jakie? regionalne potrawy? Prawd? mówi?c nic do g?owy mi nie przysz?o. Od czego jednak czelu?cie Internetu.
Naj?atwiej by?o trafi? na strony Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. No to trafiam i czytam: W dniu 6 wrze?nia 2006 roku na List? Produktów Tradycyjnych zosta?a wpisana w kategorii Gotowe dania i potrawy: Zalewajka ?wi?tokrzyska. No i ?wietnie. Przynajmniej jedna potrawa jest. Skoro gotowe dania potrawy to pewnie zalewajka ?wi?tokrzyska ro?nie gdzie? na polach. Popytam rolników – pomy?la?em.
I wiecie co? Ta zalewajka faktycznie jest gotowym produktem.
A oto przepis. Trzeba:
Zasadzi? ziemniaki odcieniu ?ó?tym – najlepiej od razu pokrojone w kostk?. Cebula – te? dobrze by by?o, ?eby ros?a pokrojona w kostk?. Kie?basa, boczek i skwarki s? potrzebne. Ziemniaki ju? mamy to i podhodowanie ?winki nie b?dzie ju? k?opotem. Czy uda si? zmusi? ?wink? do przyj?cia kszta?tu kostki to nie wiem. Dla smaku i zapachu – czosnek. Ten rozgniatamy wiec nie trzeba go hodowa? w kostkach. Jeszcze ?ytni zakwas. Albo, jak kto woli, ?ur. Wiadomo. Siejemy ?yto, mielimy na m?k? i robimy zakwas. Reszt? zmielonego ?yta si? nie zmarnuje. Zalewajk? podajemy z chlebem, wi?c b?dzie ?ytni. Czas przygotowania 45 minut. Oj zapomnia?em. Jeszcze krow? musimy mie?. ?eby zdoby? ?mietan? do zabielenia zupy. Grzyby s? w lesie. Z zielem angielskim tez nie b?dzie problemu. W ko?cu ka?da rodzina ma teraz kogo? w Londynie.
Oczywi?cie, je?li kto? lubi wyzwania mo?e zastosowa? inny przepis. Ale uwaga. Ten drugi wymaga wyj?cia do sklepu. A po co je?li wszystko mamy pod r?k?.
Przepis dla lubi?cych wyzwania
Przygotowa?: 75 dag ziemniaków, butelk? ?uru 0,5 litra, 2 ?rednie cebule, 4 z?bki czosnku, 20 dag kie?basy w?dzonej lub bia?ej, albo boczku w?dzonego, ?mietan?, li?? laurowy, ziele angielskie (3-4 ziarenka), sól, pieprz do smaku, s?onin? do kraszenia (ok. 5 dag), 2-3 kapelusze grzybów suszonych (ale niekoniecznie).Ziemniaki obra? i pokroi? w kostk?, cebul? i czosnek posieka? w kostk?. Do garnka z gotuj?c? wod? w?o?y? pokrajane ziemniaki, kie?bas? lub boczek w?dzony w kawa?kach, cebul?, li?? laurowy, ziele angielski, ewentualnie namoczone wcze?niej grzyby. ?ur rozmiesza? z 3-4 ?y?kami ?mietany, doda? pokrajany czosnek. Gdy ziemniaki b?d? jeszcze lekko twarde, wla? przygotowan? wcze?niej mieszank?. Przyprawi? do smaku sol? i pieprzem.
Teraz ju? na powa?nie. Wed?ug Jana Dekowskiego wspó?autora wydanej w 1978 roku Kuchni regionalnej wczoraj i dzi? zalewajka po raz pierwszy pojawi?a si? w XIX wieku w ?odzi. Mówiono tam o niej:
O zalewajko, potraw królowo,
kto ciebie jada, ten czuje si? zdrowo.
By?a to potrawa ch?opska, ze wzgl?du na sw? prostot? i syto??. Z czasem zacz??a by? te? popularna w kieleckim i na Kujawach. Na prze?omie XIX i XX wieku zaw?drowa?a zalewajka z kieleckiego do Zag??bia D?browskiego przez migruj?cych robotników, szukaj?cych pracy i mieszkania w górniczym okr?gu.
W ?wi?tokrzyskim zalewajka wci?? jest bardzo popularn?, a przepis na jej przygotowanie przechodzi z pokolenia na pokolenie.
To tyle na pocz?tek. Wkrótce o innych potrawach z naszego regionu. ?wi?tokrzyski Urz?d Marsza?kowski zapowiada wpisanie na list? potraw regionalnych kolejnych da?. B?d? to rakowskie dzionie (pieczona kiszka nadziewana mac?), ser jab?eczny, ?wi?tokrzyski miód spadziowy, fasola korczy?ska i szyd?owska ?liwka. To ostatnie w kategorii napoje spirytusowe
Co to jest i jak si? robi postaram si? w miar? szybko opisa?, a czytaj?cych ten artyku? zach?cam do przeprowadzenia wywiadów z babciami, ?onami na temat innych potraw popularnych w naszym regionie.
Opracowanie: Nski
Foto: www.kuchnia.gazeta.pl Prawa autorskie © Skar?yski Wortal Turystyczny Wszystkie prawa zastrzeżone. Opublikowane: 2006-10-31 (12164 odsłon) [ Wróć ] |
