Ba?ant ?owny – Phasianus colchicus L. Rodzaj: Phasianus L.
Rodzaj: Phasianus L.
Ba?ant ?owny – Phasianus colchicus L.
Ba?ant, ba?ant w?a?ciwy, ba?ant zwyczajny, ba?ant kolchijski.
Formy geograficzne: Ba?ant ?owny, który pierwotnie zamieszkiwa? ca?? ?rodkow? Azj? od Kaukazu a? do wybrze?y Pacyfiku i Japonii, tworzy olbrzymi? ilo?? form geograficznych. Osiad?y tryb ?ycia i izolacja, spowodowana warunkami geograficznymi spowodowa?y ze ba?ant posiada ok. 36 form (E.Harteter), z których najbardziej znane to: ba?ant ?owny i ba?ant obro?ny.
Cechy gatunku: Wielko?ci kury domowej. D?ugi, schodkowany, ostro zako?czony ogon. Stary samiec o pi?knych, metalicznych barwach.
Ba?ant nie nale?y do naszych dzikich ptaków. Zosta? sprowadzony do Europy jako zwierzyna ?owna. Grecy znali ba?anta ju? przed okresem Peryklesa, a pó?niej Rzymianie rozpowszechnili go w Italii, sk?d rozprzestrzeni? si? po Europie.
Zdj?cie z Wikipedii
G?owa i szyja starego samca s? prawie zawsze granatowe z pi?knym niebieskim lub zielonym po?yskiem. Doko?a oczu znajduj? si? nieopierzone fa?dy skórne, g?sto pokryte drobnymi karminowoczerwonymi p?ateczkami. Pod wp?ywem naporu krwi fa?dy te na wiosn? znacznie si? powi?kszaj? i tym samym podwa?aj? pióra po bokach g?owy, przyczyniaj?c si? do dwu czubków jakby uszu. Pier? jest miedzianobr?zowa ze z?otym i fioletowym po?yskiem, a ka?dy pióro granatowo obrze?one. Pióra na brzuchu i grzbiecie s? ciemnobr?zowe, b?yszcz?ce, z czarnymi, po?yskuj?cymi plamami w kszta?cie pó?ksi??yca. D?ugie ostro zako?czone sterówki o br?zowym tle maj? czarne pr??ki poprzeczne. T?czówka jest ?ó?tobr?zowa, dziób na wiosn? jasno?ó?ty, w jesieni i zimie szarawy, nogi szare.
Autor: Lukasz Lukasik
Samica jest mniejsza od samca i ubarwiona skromniej. Jej szarobr?zowe upierzenie jest upstrzone ciemnymi pr??kami i brze?eniami. Ogon znacznie krótszy ni? samca. M?ode w pierwszym upierzeniu s? podobne do samicy. Gdy m?ody samiec w sierpniu lub we wrze?niu osi?gnie mniej wi?cej po?ow? przysz?ego wzrostu, mo?na go odró?ni? od samic po barwnych piórach.
Wymiary samca: d?ugo?? cia?a 79 cm, skrzyd?o 25 cm, ogon 52 cm, sterówka 15 cm waga do 1500g
Wymiary samicy: skrzyd?o 21-22 cm, ogon 29-31 cm, waga oko?o 1000g.
Ba?ant lubi brzeg lasów, granicz?cy z polami oraz pola urozmaicone k?pami drzew i krzewów. Szczególnie odpowiadaj? im tereny wilgotne, ??ki o wysokich trawach i zaro?lach, przechodz?ce w pasy trzcin po brzegach jezior i rzek. Wyst?puje równie? na ?yznych polach uprawnych, gdzie wysokie zbo?a, p?dy kartofli i li?cie buraków lub marchwi daj? mu odpowiednie schronienie. Obserwowany by? na Piachach, Lipowym Polu i Mostkach gdzie ma wr?cz idealne warunki bytowania.
Jako obcy gatunek w naszych stronach nie umie stawi? czo?a naturalnym wrogom. Lisy, kuny, jastrz?bie, krogulce, wrony, sroki przyczyniaj? si? do zmniejszenia jego stanu. Najwi?ksze jednak niebezpiecze?stwo stanowi? jednak dzikie psy oraz k?usownictwo.
Ba?ant jest wytrwa?ym piechurem, podejmuje pieszo dalekie przechadzki. W potrzebie potrafi biec szybciej od cz?owieka. Nawet zupe?nie zdrowy ba?ant niech?tnie zrywa si? do lotu, a w niebezpiecze?stwie zwykle stara si? ukry? w trawie. Do lotu zrywa si? ci??ko i z g?o?nym ?oskotem, jednak?e skoro zyska na wysoko?ci i nabierze rozp?du , leci ponad wierzcho?kami drzew z wielka szybko?ci?. Lot jego nie trwa d?ugo, zazwyczaj s?u?y unikni?cia niebezpiecze?stwa.
Po?ywienie ba?anta sk?ada si? z bardzo ró?norodnych cz??ci ro?linnych oraz zwierz?cych. M?ode ?ywi? si? g?ownie owadami, paj?kami, drobnymi ?limakami i robakami. Szczególnie s?u?? im poczwarki mrówek. Dopiero doros?y ba?ant zaczyna si? w przewa?aj?cych ilo?ciach ?ywic ro?linami. W lecie cz??ci ro?linne stanowi? oko?o 63% ogólnego po?ywienia w zimie za? 100 %. Z ro?lin zjada najró?niejsze nasiona chwastów i zbó? uprawnych a zw?aszcza kukurydz?, proso, gryk?, j?czmie? i owies. Rozdziobuje ziemniaki, marchew i buraki. Lubi brukiew, ?o??dzie, galasy d?bów, p?dy i li?cie wielu ro?lin, koniczyn?, kapust? itp.
Samiec i samica s? dojrza?e p?ciowo ju? po koniec pierwszego roku ?ycia. W ko?cu marca samiec zaczyna tokowa?. Co chwil? zw?aszcza wcze?nie rano oraz przed zachodem s?o?ca, wykrzykuje g?o?ne „kochok”. Bezpo?rednio przed wydaniem tego okrzyku macha szybko skrzyd?ami. Ba?anty nie ?yj? parami i samiec depce ka?d? samic?, która zbli?y si? do niego, nie interesuje si? natomiast ani gniazdem ani wodzeniem piskl?t.
Pod os?on? wysokich traw, zazwyczaj na skraju lasu, przy drodze lub na ??ce samica wydrapuje zag??bienie które wy?ciela sk?po trawami lub li??mi. Dopiero oko?o po?owy maja, cz?sto nawet pó?niej zniesienie jest pe?ne i sk?ada si? z 10-12, rzadziej do 18 jaj. Jednoroczne oraz bardzo stare samice znosz? mniej jaj, czasami tylko 6. Samica zaczyna wysiadywanie po zniesieniu ostatniego jaja, czas wysiadywania trwa oko?o 24-25 dni. W pierwszych tygodniach przep?oszona z gniazda mo?e do niego nie wróci?, pó?niej jednak siedzi twardo i nawet po sp?oszeniu nie opuszcza gniazda. Nad ranem i wieczorem opuszcza gniazdo w poszukiwaniu po?ywienia. Piskl?ta przychodz? na ?wiat prawie równocze?nie, a gdy obeschn? matka po kilku godzinach wyprowadza je w teren. Od pierwszej chwili dobrze biegaj? i potrafi? dobrze si? ukry?. Dwunastego dnia w niebezpiecze?stwie ju? podlatuj?.
Stado zaobserwowane na Mostkach pochodzi prawdopodobnie z hodowli i zosta?o wypuszczone na wolno?? jak ptaki ?owne.
Samiec obserwowany na Mostkach Autor: Polo
Samiec obserwowany na Mostkach Autor: Polo
Na podstawie:
„Ptaki ziem polskich” - Jan Soko?owski
Wolnych zasobów Wikipedii
Prawa autorskie © Skar?yski Wortal Turystyczny Wszystkie prawa zastrzeżone. Opublikowane: 2006-11-20 (15628 odsłon) [ Wróć ] |