G?? zbo?owa – Anser fabalis L.
Rodzaj: Anser Briss
G?? posiewnica, g?? dzika, g?? rolna, g?? polna, g?? litewska.
Cechy gatunku. Nieco mniejsza od g?si domowej (zale?nie od formy geograficznej). Upierzenie szarobr?zowe; ciemniejsze od g?si g?gawy, zw?aszcza na g?owie i szyi, co widoczne jest z daleka. Dziób czarny z mniejszym lub wi?kszym pomara?czowym polem po bokach i przy ko?cu. Paznokie? czarny. Nogi pomara?czowe.
W sprawie przynale?no?ci systematycznej g?si zbo?owej panowa?o do niedawna du?e zamieszanie. Opieraj?c si? na ró?nicach w ubarwieniu dzioba oraz innych drobnych cechach wyró?niano szereg gatunków. I tak osobniki z niewielkim pomara?czowo?ó?tym pier?cieniem na czarnym dziobie nazywano g?si? zbo?ow? lub posiewnic? mniejsz?, osobniki o du?ej pomara?czowej powierzchni – posiewnic? wi?ksz? lub g?si? poln?, a ptaki o krótkim dziobie – g?si? krótkodziob?. Nowsze badania wykaza?y jednak, ?e te tzw. „gatunki” gnie?d?? si? na ró?nych terenach, krzy?uj? si? ze sob? na granicach zasi?gu, wydaj? p?odne potomstwo i ?e istnieje mi?dzy nimi wiele osobników po?rednich. Obecnie uznaje si? jeden gatunek: g?? zbo?ow?, a reszt? podporz?dkowuje si? jako formy geograficzne.
G?? zbo?owa w Polsce pojawia si? w wielkiej ilo?ci na przelotach, zw?aszcza w pa?dzierniku i listopadzie, w drugim raz w lutym i marcu. Jest ona znacznie cz?stsza od g?si g?gawy i w lekkie zimy zatrzymuje si? u nas. Miejsca w których g?? zbo?owa gromadzi si? na przelotach w znacznej ilo?ci, po?o?one s? w zachodnich województwach w dolinie Noteci, Odry i Baryczy. Wi?kszo?? osobników zimuje jednak w po?udniowej Europie, nad morzem ?ródziemnym, a cz??? zalatuje a? do Afryki Pó?nocnej. Za dnia czujne stada przebywaj? na rozleg?ych zalewiskach, a o zmierzchu udaj? si? przewa?nie na s?siednie oziminy. Poniewa? silniejsze mrozy i opady ?nie?ne zmuszaj? je do poszukiwania ?erowisk w innych okolicach, liczna stad waha si? w poszczególnych latach zale?nie od pogody.
G?? zbo?owa przypomina zachowaniem g?? g?gawe i wi?kszo?? ludzi tych dwóch gatunków w ogóle nie odró?nia, chocia? po ubarwieniu mo?na rozpozna? je do?? ?atwo nawet z wi?kszej odleg?o?ci. Ogólnie ubarwienie g?si zbo?owej jest szarobr?zowe i zw?aszcza na skrzyd?ach znacznie ciemniejsze, a nie popielatoszare jak u g?gawy. G?owa ciemnobr?zowa. Pokrywy na górnej i dolnej stronie skrzyde? szarobr?zowe. Dolna cz??? grzbietu i kuper równie? ciemnobr?zowe. Nogi pomara?czowe. Dziób czarny z pomara?czowo?ó?tym pier?cieniem bardzo zmiennej wielko?ci. Profil g?owy znacznie smuklejszy i zw?aszcza dziób przy nasadzie nie tak gruby ja dziób g?sie g?gawy. Niektóre osobniki maja na czole w?ska, bia?? lini?. M?ode w pierwszym upierzeniu s? podobne do ptaków starych, lecz nie tak czyste i kontrastowe w barwie, a na bia?ych pokrywach ogonowych maja po?rodku br?zowawe plamki.
Wymiary: d?ugo?? cia?a 75 cm, rozpi?to?? skrzyde? 150-170 cm, skrzyd?o 40-48 cm, ogon 14-16 cm, dziób 5-5,6 cm, skok 7-8 cm; waga 3-4 kg.
Klucze g?si zbo?owej trzymaj? si? oddzielnie i nie mieszaj? z kluczami g?si g?gawy, chocia? obydwa gatunki spotykaj? si? na w?drówkach i przebywaj? na tych samych wodach. Poza tym prowadz? one tryb ?ycia bardzo podobny, a sposób gnie?d?enia si? wyl?gania jaj i piskl?t s? prawie takie same. Nie wiadomo jednak, czy g?? zbo?owa i pod wzgl?dem psychicznym zachowuje si? tak samo jak g?? g?gawa. Ze wzgl?du na to, ?e gnie?dzi si? na dalekiej pó?nocy i nie zosta?a udomowiona, rozwoju jej piskl?t nie obserwowano dok?adnie.
Na podstawie: „Ptaki ziem polskich” - Jan Soko?owski
Zdj?cie pobrane z Wikipedi;
Opracowa?: Polo Prawa autorskie © Skar?yski Wortal Turystyczny Wszystkie prawa zastrzeżone. Opublikowane: 2006-04-06 (15185 odsłon) [ Wróć ] |
