Strona: 3/6
W Kamiennej funkcjonowa? m?yn. W spisie z 1836 r. podano jego wymiary w ?okciach: 19 – d?ugo?ci, 19 – szeroko?ci, 4,5 – wysoko?ci. M?yn najcz??ciej by? oddawany w dzier?aw?, w latach 1828 – 1836 dzier?awi? go Józef Kami?ski, nast?pnie Nachman Feldman. W 1849 zarz?d górniczy odst?pi? od dzier?awy tego m?yna, ?e wzgl?du na niedobór wody w Kamiennej.
W wielu osadach ekonomi szyd?owieckiej rozwija?a si? produkcja napojów alkoholowych (gorzelnictwo i browarnictwo). W Kamiennej równie? spotykamy tzw. dwie osady (gospodarstwa) karczemne. Powierzchnia pierwszej wynosi?a 6 mórg i 113 pr?tów, w tym grunty orne 3 m. i 123 p., druga osada by?a nieco mniejsza (3 morgi powierzchni, w tym grunty orne - 2 morgi, 218 pr?tów). Propinacja w Kamiennej obejmowa?a g?ównie wyroby gorzelnicze. Z fragmentarycznych danych obejmuj?cych dochody z propinacji ( ostatni tydzie? wrze?nia i pa?dziernik 1857 r.) wynika, ?e mieszka?cy Kamiennej pili tzw. szumówk?, nie znajdowa?a uznania (by?a sporo dro?sza) popularna w innych stronach okowita. Jako ciekawostk? mo?na poda? fakt, ?e na 9 wsi wymienionych w zestawieniu w Kamiennej sprzedano najwi?cej alkoholu – 114 garncy w czasie 1 miesi?ca, Skar?ysko – Ko?cielne znalaz?o si? na drugim miejscu (97 garncy).
Rozwija?a si? równie? gospodarka ro?linna, w Kamiennej spotykamy w 1822 r. chmielnik dzier?awiony przez W. Radziewicza i Mazurkiewicza.
Odr?bn? kwesti? stanowi gospodarka le?na w obr?bie ekonomii szyd?owieckiej. Kamienna znajdowa?a si? w stra?y Skar?ysko i stanowi?a odr?bny obr?b le?ny z 4 okr?gami: Pogorza?ki, L?k, R?kowy Las, D?browa. Obszar lasu obr?bu Kamienna wynosi? wg. danych z 1843 r. 1138 morgi i 24 pr?ty. W stra?y Skar?ysko spotykamy ró?ne gatunki drzew (z dobrym stanem wiekowym). W obr?bie Kamienna dominowa?a jednak sosna z osik?. W Kamiennej istnia?y dwie osady le?ne. W 1853 r. zajmowa?y powierzchnie 10 mórg i 100 pr?tów ka?da. W jednej mieszka? strzelec obr?bu, w drugiej – jego pomocnik. W 1828 r. tymczasowym nadle?niczym lasów szyd?owieckich zosta? szlachcic zamieszka?y w Skar?ysku – Stanis?aw Gurowski, 10 –lat pó?niej spotykamy w ?ród?ach Gurowskiego jako podle?nego w Skar?ysku (mia? wtedy 64 lata). Strzelcem w tym czasie by? w Kamiennej Andrzej Tryba (pochodzenia gminnego). W pó?niejszym czasie (1845 r.) j strzelcem obr?bu Kamienna po?wiadczony jest Joachim Ciok, który p?aci? czynsz z osady (zamiast pa?szczyzny). Lasy przynosi?y znaczne dochody (sprzeda? drzewa, kory i ?ywicy, mchu, ?ció?ki, tarniny, zwierzyny ?ownej, ze smolar?, terpentyny i dziegciu) st?d dba?o?? o prawid?ow? gospodark? le?n?.
Najliczniejsz? grup? mieszka?ców Kamiennej w XIX wieku byli w?o?cianie. Kamienna zaliczana by?a do du?ych wsi, w 1828 r. liczba gospodarstw (osad) wynosi?a 32, liczb? mieszka?ców szacuj? na ok. 208 i stale ros?a. W 1836 r. liczba domów zwi?kszy?a si? do 35, w ci?gu dwu nast?pnych lat przyby?o dalszych 5. Tak wi?c szacunkowo w 1838 r. w Kamiennej mieszka?o ponad 260 osób. Bardziej precyzyjne dane pochodz? z 1857 r. i odnosz? si? wy??cznie do w?o?cian. Mieszka?o wtedy w Kamiennej 204 osób, w tym 106 m??czyzn (prawie 52%). ?rednia zaludnienia wynosi?a, 4,43 osoby na jedno gospodarstwo. Jednak np. w domu Micha?a Cioka mieszka?o 9 osób, natomiast Kazimierza Garbacza – 2 . Generalnie jednak warunki mieszkaniowe w tym czasie nie wygl?da?y tak ?le. Dom w?o?cia?ski by? w tym czasie niewielki (posiada? izb?, sie? i niekiedy komor?). Do zabudowa? gospodarczych zaliczymy równie? stodo?y oraz obory z chlewikami. W Kamiennej na 46 cha?up w 1857 r. 15 znajdowa?o si? w z?ym stanie, stan 3 cha?up oceniono jako dobry, pozosta?ych - jako ?redni. W podobnym stanie znajdowa?y si? stodo?y, by?o ich 30, jak równie? obory (29) .
Ilo?? zwierz?t hodowlanych b?d?cych w posiadaniu w?o?cian Kamiennej ?wiadczy o dobrze rozwini?tej hodowli. W du?ej mierze przyczyni?y si? do tego dobre warunki naturalne, szczególnie wystarczaj?ca ilo?? ??k i pastwisk. W Kamiennej poza indywidualnymi ??kami, 123 m. i 212 p. zajmowa?y wspólne pastwiska oraz wspólne wody do pojenia byd?a (253 pr?ty). Ilo?? zwierz?t hodowlanych przedstawia si? ciekawie. W ca?ej wsi spotykamy zaledwie 10 koni (w rodzinie Grebensteyna – 4, Pó?toraka 2, Naumana - 2 i Witkowskich – 2), 61 wo?ów (?rednia 1,3 na gospodarstwo; najwi?cej u Bilskich – 4, 23 gospodarstwa nie posiada?o ich wcale), krów – 63 (?rednia prawie 1,4, najwi?cej – 5 w gospodarstwie Karoliny Nauman), 26 – „ja?owizny”, 31 sztuk trzody chlewnej. W sumie w Kamiennej inwentarz z 1857 r. obejmowa? 191 zwierz?t hodowlanych (?rednia 4,15 na gospodarstwo), najwi?ksza hodowla rozwini?ta by?a u Karoliny Naumann (2 konie, 2 wo?y, 5 krów, 3 ja?ówki, 2 sztuki trzody), Jana Grebensteyna (4 konie, 2 wo?y, 4 krowy, 2 ja?ówki) i Antoniego Ungiera (2 krowy, 3 wo?y, 3 ja?ówki, 2 sztuki trzody ).