Odkrywamy ?wi?tokrzyskie.
Lasy mi?dzy W?chockiem a Bodzentynem dawa?y schronienie nie tylko partyzantom Armii Krajowej w czasie ostatniej wojny, ale tak?e 80 lat wcze?niej powsta?com styczniowym dowodzonym przez Mariana Langiewicza.
Ich obóz znajdowa? si? w pobli?u ?róde?ka, które nigdy nie zamarza i z którego mogli czerpa? wod?. Tam wycofali si? powsta?cy uczestnicz?cy w ataku na Bodzentyn w nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku. Sam Langiewicz po wyparciu jego oddzia?u z Szyd?owca przyby? do W?chocka, który sta? si? miejscem koncentracji powsta?czych partii i ochotników z terenu ówczesnego województwa sandomierskiego. W miasteczku kwaterowa? w dworku, gdzie znajdowa?a si? poczta i zajazd (obecnie ul. Langiewicza 7). Czy i jak d?ugo przebywa? na polanie, która obecnie nosi jego imi?, nie wiadomo. Ciekaw? opowie?? na ten temat przytacza Jerzy Kowalczyk w opracowaniu "Powstanie Styczniowe 1863-1864. Miejsca pami?ci - województwo krakowskie i sandomierskie", które dost?pne jest na stronie internetowej Muzeum Historii Kielc (www.powstanie1863.muzeumhistoriikielc.pl). Otó? podczas obchodów 60. rocznicy powstania w Ratajach ich organizator, le?nik Jan Krogulec, zawióz? weteranów 1863 roku z Radomia do ?róde?ka i d?bu, "w którym jak na spot?ku" mia? siedzie? Langiewicz i gdzie znajdowa? si? jego sza?as. Kowalczyk nie znalaz? jednak ?adnego dokumentu, który by potwierdzi? jego pobyt na polanie. Móg? w pobli?u przeje?d?a?, gdy? wraz z cz??ci? oddzia?ów wycofywa? si? z W?chocka przez Rataje do Bodzentyna, a nast?pnie do Nowej S?upi. Kowalczyk sugeruje te?, ?e na polanie mogli stacjonowa? jeszcze powsta?cy dowodzeni przez Dionizego Czachowskiego, rozbici przez Moskali w czerwcu 1863 roku w Ratajach.
W maju 1925 roku na Polanie Langiewicza, nazywanej te? polan? Obóz Langiewicza, odby?a si? z udzia?em weteranów powstania uroczysto?? po?wi?cenia ?eliwnej tablicy z wizerunkiem or?a w koronie i napisem „Obóz Jenera?a Mariana Langiewicza w 1863 r. Kamienna - Jan Witwicki”. Witwicki by? powsta?cem i w?a?cicielem odlewni w Kamiennej (obecnie cz??? Skar?yska). Zmar? w 1908 roku. Kowalczyk przypuszcza, ?e tablica zosta?a wykonana ju? po jego ?mierci, gdy odlewnia nale?a?a do syna Kazimierza, Jana. Pocz?tkowo umieszczona by?a na d?bie. Obecnie wisi na pniu oko?o 200-letniej sosny, w s?siedztwie niewielkiej kapliczki z obrazkiem Matki Boskiej. Kilka metrów od sosny znajduje si? dawny obelisk z g?azów. Kilkana?cie metrów dalej stoi blok kamienny z tablic?, na której widniej? herby Polski, Litwy i Rusi oraz daty 1863 i 1943. Wykuty poni?ej w kamiennej p?ycie napis informuje, ?e pomnik ten w 122. rocznic? powstania „po?wi?caj? ?o?nierze AK Zgrupowa? Partyzanckich »Ponury «, kontynuatorzy tradycji walk niepodleg?o?ciowych”. W 130. rocznic? powstania przed tym pomnikiem umieszczona zosta?a ?eliwna p?yta, na której widnieje p?askorze?ba z or?ami - z czasów powstania i z obecnym god?em Polski - oraz grup? ?o?nierzy w lesie, a tak?e napis „B?ogos?awieni, którzy ?akn? i pragn? sprawiedliwo?ci 1863 1993” i informacja, ?e obecny kszta?t nadali polanie mieszka?cy W?chocka.
Oko?o 150 m na po?udnie od tego pomnika, przy niebieskim szlaku prowadz?cym na Wykus, gdzie swoj? baz? mieli ?o?nierze AK z oddzia?ów Jana Piwnika "Ponurego", znajduje si? wspomniane na pocz?tku ?róde?ko, a w?a?ciwie dwa blisko siebie. Bij?ca z nich obficie woda daje pocz?tek strumykowi. Miejsce to nosi nazw? ?ród?o Langiewicza i jest ulubionym miejscem wypoczynku turystów w?druj?cych na szlaku W?chock - Bodzentyn.
Jak tam trafi?
Polana Langiewicza znajduje si? przy niebieskim szlaku turystycznym W?chock - Bodzentyn. Mo?na tam tak?e doj?? czarnym szlakiem zaczynaj?cym si? przy dworcu PKS i PKP Starachowice Zachodnie, ewentualnie dojecha? od W?chocka przez Rataje le?n? drog?, a potem doj?? ok. 1 km niebieskim szlakiem. W sobot? 17 stycznia na polanie o godz. 12 spotykaj? si? uczestnicy XXVI Z?azu w 146. Rocznic? Powstania Styczniowego. W programie gaw?da historyczna i ognisko.
?ród?o: Gazeta Wyborcza Kielce
Janusz K?dracki.
Prawa autorskie © Skar?yski Wortal Turystyczny Wszystkie prawa zastrzeżone.